( Β΄ Τιμ. , Δ ΄5-8 )

​Ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων , ἀδελφοί μου ,  ἀποτελεῖ μαζὶ μὲ τὴν ἑορτὴ τοῦ Πάσχα τοὺς δύο πόλους πέριξ τῶν ὁποίων δορυφορεῖται ὁλόκληρο τὸ λειτουργικὸ – λατρευτικὸ ἔτος τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Τὸ Πάσχα εὑρίσκεται στὴν κορυφὴ τῶν κινητῶν, κατὰ τὴν ἡμερομηνία, ἑορτῶν καὶ τὰ Χριστούγεννα στὴν κορυφὴ τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν, λόγω τῆς ἡμερολογιακῆς σταθερότητας τῆς ἑορτῆς.

​Στὰ μέσα του δευτέρου αἰῶνος οἱ ὀπαδοί τῆς αἱρέσεως τοῦ «γνωστικισμοῦ» ἄρχισαν νὰ ἑορτάζουν τὰ Χριστούγεννα μαζὶ μὲ τὴν Βάπτιση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, κατὰ τὴν 6η Ἰανουαρίου, ποὺ ἦταν ἡ παλαιὰ ἡμερομηνία τοῦ χειμερινοῦ ἡλιοστασίου. Στὴν Ἀνατολὴ , μέχρι τὸν τέταρτο αἰώνα , συνεόρταζαν τὶς δύο μεγάλες αὐτὲς ἑορτὲς μὲ τὸ ὄνομα «Ἐπιφάνεια» ἢ «Θεοφάνεια». Τό 330 μ.Χ. εἰσήχθη στὴ Ρώμη ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων ξεχωριστὰ ἀπὸ τὴν ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων. Ὁ εἰσηγητὴς τοῦ διαχωρισμοῦ αὐτοῦ στὴν Ἀνατολὴ ὑπῆρξε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.

​Ἡ Ἐκκλησία μας τὶς ἡμέρες αὐτὲς τοῦ Ἁγίου Δωδεκαημέρου , ψάλλοντας, διδάσκει τους πιστούς ὅτι «Θεὸς Λόγος ἐπεφάνη ἐν σαρκὶ τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων».Ὁ Θεὸς Λόγος «ἐπεφάνη ἐν σαρκί» τόσο κατὰ τὴ Γέννηση, ὅσο καὶ κατὰ τὴ Βάπτισή του. Μὲ τὸν ἔνσαρκο Υἱὸ Θεὸ Λόγο, ἀποκαλύπτεται ἡ θεότητα, ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ, ἐντὸς τῆς ὁποίας κατοικεῖ ἡ Ἁγία Τριάδα, ἀφοῦ ὁ Σαρκωθεῖς καὶ Βαπτισθεῖς Χριστὸς εἶναι «Φῶς ἐκ φωτός, Θεὸς ἀληθινός, ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ». Γι’  αὐτὸ καὶ ἡ Δεσποτικὴ ἑορτὴ ποὺ θὰ ἑορτάσουμε στὶς 6 Ἰανουαρίου ὀνομάζεται «Θεοφάνεια» «Φῶτα» καὶ «Ἐπιφάνεια».

 ​Τὸν ὄρο  «ἐπιφάνια» ἀναφέρει καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὸ  σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς πρὸ τῶν Φώτων. Καὶ ἀλλοῦ ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν χρησιμοποιεῖ παρόμοια θεολογικὴ ὁρολογία , ὅπως στὴν πρὸς Τίτον ἐπιστολὴ : «Ἐπεφάνη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σωτήριος πᾶσιν ἀνθρώποις».

​Ἂς δοῦμε τώρα μέσα ἀπὸ τὶς πατρικές νουθεσίες τοῦἈποστόλου πρὸς τὸν μαθητὴ τοῦ Τιμόθεο , πῶς μποροῦμε κι ἐμεῖς νὰ ὠφεληθοῦμε καὶ νὰ προετοιμαστοῦμε κατάλληλα γιὰ τὴν μεγάλη Δεσποτικὴ Ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων.

​Ἡ ἀποστολικὴ καὶ ἀγωνιστικὴ ἐμπειρία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου , ἀποτυπώνεται γλαφυρὰ στὴν τελευταία – σύμφωνα μὲ τοὺς μελετητὲς – ἐπιστολὴ ποὺ ἔγραψε , τὴν δεύτερη ἐπιστολὴ πρὸς Τιμόθεον. Στό τελευταίο κεφάλαιό της παραγέλλει στόν πιστό μαθητή του:

​«Νῆφε ἐν πᾶσι».   Ἡ νήψη εἶναι ὅπλο γιὰ τὸν πιστό. Συνήθως μας παραπέμπει στοὺς μοναχοὺς καὶ τὴ νηπτικὴ θεολογία τῶν ἀσκητῶν , ἀλλὰ ὁ πνευματικὸς ἀγώνας κοσμικῶν καὶ μοναχῶν εἶναι ἑνιαῖος. Καὶ οἱ μὲν καὶ οἱ δὲ ἔχουν νὰ ἀγωνιστοῦν κατὰ τῶν παθῶν τους , καὶ κατὰ τῶν παγίδων τοῦ διαβόλου. Νήψη σημαίνει φρόνηση , ἐγρήγορση . «Ὁ νοῦς τοῦ νηπτικοῦ ἀνθρώπου εἶναι σὰν τὸ φρουρὸ ἐν ὤρᾳ ὑπηρεσίας καὶ δὲν πρέπει νὰ ἐπιδίδεται σὲ ἄσχετες καὶ ἄκαρπες συζητήσεις ἀπό τὶς ὁποῖες τὸ κεφάλι μπορεῖ νὰγεμίσει μὲ ἀνώφελες σκέψεις καὶ διαλογισμούς , ἀλλὰ να εἶναι  προσεκτικὸς στὸν ἑαυτό του» , σύμφωνα μὲ τὶς διδαχὲς τοῦ Ὁσίου Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ. Νήψη εἶναι ἡ ζωντανὴ καὶ ἀπερίσπαστη προσευχὴ καὶ ἡ ἑτοιμότητα τοῦ νοῦ νὰ ἀφουγκράζεται τὰ μηνύματα τοῦ οὐρανοῦ.

​«Κακοπάθησον». Ἡ κακοπάθεια εἶναι συστατικό της ταυτότητος τοῦ χριστιανοῦ. «Στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν», μας λέγει ὁ Κύριός μας. Βεβαίως πολλὲς φορὲς αὐτὴ ἡ διάσταση ἀποσιωπᾶται στὸ σύγχρονο θεολογικὸ λόγο. Ἡ Ἐκκλησία καὶ τὰ τῆς Ἐκκλησίας στὴν ἀνθρώπινη διάστασή τους , πολλές φορές προβάλλονται «μετὰ παρατηρήσεως» καὶ προσκολλῶνται  σὲ ἰσχυρὰ καὶ προβεβλημμένα «σχήματα» τοῦ κόσμου τούτου. Μὴν ξεχνᾶμε ὅμως ὅτι μέσα ἀπὸ τὴν ἔρημο καὶ τὴν ἄσκηση γεννήθηκαν οἱ μεγάλοι Πατέρες καὶ Διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας ποὺ φωτίζουν κι ἐμᾶς σήμερα. Ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη καὶ καρδιακὴ  ἐπίδοσή μας στὴ νηστεία , τὴν προσευχὴ , τὸν ἐκκλησιασμὸ καὶ κυρίως τὴν ὑπομονὴ στοὺς ποικιλότροπους πειρασμοὺς καὶ τὶς συκοφαντίες «ἕνεκεν τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ», ἀνθίζουν οἱ ἀρετὲς καὶ σφυρηλατεῖται ἡ ἁγιότητα.

​«Ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ». Ἡ κατὰ Χριστὸν ζωή καὶ ὁ «ἅλατι ἠρτυμένος» λόγος μας εἶναι τὸ καλύτερο κήρυγμα τοῦ εὐαγγελίου γιὰ τοὺς γύρω μας. Ὅλα ἀποπνέουν εὐωδία Χριστοῦ ποὺ κανείς δὲν μπορεῖ νὰ τὴν μολύνει , ὅση δύναμη κι ἂν ἔχει. Αὐτὴ τὴν ἐσωτερικὴ πληρότητα ποὺ ἔχει κύριο χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τὴν ἀγάπη, τὴ δίνει μόνο ὁ Χριστὸς. Ὅταν τὴν  αἰσθανόμαστε,δὲν μποροῦμε νὰ τὴν κρατήσουμε γιὰ τοὺς ἑαυτούς μας. Τὴν εὐαγγελιζόμαστε «ἐν παντὶ καιρῷ καί τόπῳ».

​«Τὴν διακονίαν σου πληροφόρησον». Ὅλοι μας , ἀδελφοί μου , ἔχουμε ἀναλάβει στὴν παροῦσα ζωὴ ἕναν ἀγώνα , μία διακονία , εἴτε ἐπαγγελματικὴ , εἴτε οἰκογενειακὴ, εἴτε πνευματικῆς φύσεως. Καλούμαστε λοιπὸν νὰ τὴν ὁλοκληρώσουμε , νὰ τὴν φέρουμε εἰς πέρας. Μετροῦμε τὶς δικές μας δυνάμεις καὶ ἀξιοποιοῦμε πρὸς τὸ σκοπὸ αὐτὸ κάθε μέσο ποὺ δὲ βλάπτει τὴ γνησιότητα τοῦ ἀγώνα μας καὶ δὲ μειώνει τὸ κύρος τῆς ἀποστολῆς μας.  Στὴν περίπτωση αὐτὴ ὁ σκοπὸς δὲν ἁγιάζει τὰ μέσα. Τὴν πληρότητα τῆς ἀποστολῆς μας δέ μας τὴν ἐγκυῶνται τὰ νούμερα , οἱ στατιστικὲς και οι οἰκονομικοὶ ἀπολογισμοί, ἀλλὰ ἡ Χριστοποιημένη μας συνείδηση . Θὰ ἤταν εὐχῆς  ἔργον , στο τέλος της ζωής μας , να είμαστε σε θέση να πούμε μαζί με τον Απόστολο Παύλο: «Ἀγωνίστηκα τὸν καλὸ ἀγῶνα, ἔτρεξα τὸ δρόμο ὡς τὸ τέλος , φύλαξα τὴν πίστη . Τώρα πιὰ μὲ περιμένει τὸ στεφάνι τῆς δικαιοσύνης, ποὺ μὲ αὐτὸ θὰ μὲ ἀνταμείψει ὁ Κύριος ἐκείνη τὴν ἡμέρα, ὁ δίκαιος κριτής».

​Ἀδελφοί μου , οἱ προτροπὲς αὐτὲς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου , ἀλλὰ καὶ ἡ ἔκβαση τοῦ προσωπικοῦ τοῦ ἀγῶνα ,ἄς μας θυμίζουν τὸ χρέος μας καὶ ἂς γίνουν ὁδοδεῖκτες καὶ γιὰ τὴ νέα χρονιὰ στὴ ὁποία εἰσήλθαμε . Ἔτσι , ἡ «Ἐπιφάνια» τοῦ Σωτῆρος μας Χριστοῦ  θὰ εἶναι γιὰ τὴν ψυχή μας πηγὴ δύναμης , ἀνάπαυσης καὶ χαρᾶς ποὺ θὰ μᾶς κατευθύνει πάντα νὰ ἐργαζόμαστε φιλοπόνως καὶ ἀόκνως γιὰ τὴν Ἀγὰπη Του καὶ τὴ  Δόξα Του . Ἀμὴν .

​                                π.Χ.Κ.