Ὅλην ἀποθέμενοι, ἐν οὐρανοῖς τὴν ἐλπίδα, θησαυρὸνἀσύλητον, ἑαυτoῖς οἱ Ἅγιοι ἐθησαύρισαν. (Εσπέριο Εορτης)
Με την ελπίδα στραμμένη στον ουρανό, όπου ο θρόνος του Τρισαγιου Θεού «τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς» -όπως λέμε στο «Πάτερ ἡμῶν»-με την ελπίδα στην βοήθεια και την μεσολάβηση των εορταζόμενων Αγίων και θαυματουργών Αναργύρων, οδηγήσαμε τα βήματά μας εδώ, Σεβασμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα, Αγία Καθηγουμένη, Σεβαστοί Πατέρες και αγαπητοί αδελφοί, προσήλθαμε ευλαβικά, για μια ακόμη φορά, στο ιερό τούτο μοναστήρι των θαυματουργών ιατρών Αγίων και προστατών της Ερμιονίδος. Προσήλθαμε εδώ στον εσπερινό της εορτής των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού και της μητέρας τους Θεοδότης, όχι εθιμοτυπικά, αλλά με όλη μας την καρδιά. Έχοντας αγάπη για τον Θεό και τους Αγίους.
Όλα μέσα στην Εκκλησία μας, λειτουργούν ως σχέσεις, ως δεσμοί ισχυροί και διαχρονικοί. Όταν αγαπάμε κάποιον, τον θέλουμε στη ζωή μας, σπεύδουμε να τον συναντήσουμε, να του μιλήσουμε απλά και εγκάρδια. Να του πούμε την αλήθεια μας, να δούμε το πρόσωπό του και να ακούσουμε τη φωνή του. Το ίδιο συμβαίνει και στη σχέση μας με τον Χριστό, την Παναγία και τους Αγίους. Είναι για μας αγαπημένα και οικεία πρόσωπα τα οποία δεν πλησιάζουμε από ανάγκη, αλλά από αγάπη. Και στη σχέση αυτή της αγάπης, το κάθε μέρος συνεισφέρει αυτό που είναι και αυτό που έχει. Ο Χριστός μάς προσφέρει τον Εαυτό του -για να έχει ελπίδα και νόημα η ζωή μας- μας προσφέρει την αιωνιότητα και την αθανασία. Εμείς αντιπροσφέρουμε στον Χριστό ό,τι μπορούμε και ό,τι διαθέτουμε : την αγάπη και την εμπιστοσύνη μας, την προσωπική μας αλήθεια όσο σκληρή και αν είναι και γεμάτη πάθη και ελαττώματα, «την ζωή μας όλη και την ελπίδα» κατά την λειτουργική ευχή. Με τους Αγίους Αναργύρους αυτή η κοινή μας ελπίδα, μας ενώνει, μας συνδέει άρρηκτα. Όλη την ελπίδα τους οι Άγιοι, όπως αναφέρει ο υμνογράφος της εορτής, την απέθεταν στον ουρανό, στον Τριαδικό Θεό. Ὅλην αποθέμενοι, ἐν οὐρανοῖς τὴν ἐλπίδα, θησαυρὸνἀσύλητον, ἑαυτoῖς οἱ Ἅγιοι ἐθησαύρισαν.Αποθέτοντας -δηλαδή -στον Θεό την ελπίδα τους, βρήκαν το νόημα για να ζουν. Έτσι, είχαν την βεβαιότητα πως ο Χριστός θα δώσει λύση στις μέριμνες τόσο για τις υλικές τους ανάγκες, όσο και για την αιώνια προοπτική τους. Και βρήκαν θησαυρό που κανείς δεν μπορεί να κλέψει και να αφαίρεση. Αυτός ο θησαυρός είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο Οποίος ενεργούσε και ενεργεί μέσα από τα έργα και τους λόγους των Αγίων. Ας προσέξουμε όμως: λέει ο ύμνος «όλην την ελπίδα» . Και εδώ έγκειται ο δικός μας αγώνας. Όλην την ελπίδα αποθέμενοι εν ουρανοις . Η φράση αυτή μας παραπέμπει σε αντίστοιχες λειτουργικές φράσεις οπως : πάσαν την βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν και πάσαν την ζωήνημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα. Οι Άγιοι τα πάντα τα εναπέθεσαν στον Χριστό.
Ο Χριστός γι’ αυτούς ήταν το παν. Εμείς όμως, αδελφοί μου, ζώντας στην παρούσα εποχή και διαγράφοντας ο καθένας μας την προσωπική του πορεία , πορεία με τελικό σκοπό να συναντήσουμε τον Χριστό, συνήθως δεν αποθέτουμε εξ αρχής όλη την ελπίδα μας στον ουράνιο Θεό, αλλά την εμπιστευόμαστε σε επίγεια υποκατάστατά του. Ως υποκατάστατα της ελπίδας μας στο Θεό λειτουργούν : η ορμή της νεότητας, οι υλικές απολαύσεις και οι σαρκικές ηδονές , οι διάφορες ιδεολογίες, η δίψα για προβολή, η κυριαρχία της τεχνολογίας με προμετωπίδα της στις μέρες μας την τεχνίτη νοημοσύνη. Υπακαθιστούνεπίσης την ελπίδα μας στο Θεό, τα σύγχρονα επιστημονικά επιτεύγματα, η δύναμη των όπλων και η μέθη του δικαιωματισμού. Όλα τα παραπάνω δεν μας επιτρέπουν να έχουμε στον ουρανό την ελπίδα,αλλά μας οδηγούν στο να διαγράφουμε κύκλους γύρω από τον εαυτό μας χωρίς αποτέλεσμα. Όλα αυτά τα φαινομενικά ισχυρά στοιχεία του κόσμου τούτου, εκτός του ότι διαρκώς μεταβάλλονται, μετασχηματίζονται και τελικά παύουν να υπάρχουν , ας γνωρίζουμε πως δεν μπορούν να σκουπίσουν τα δάκρυα του πόνου και να δροσίσουν τη δίψα για αλήθεια, αν δεν μπολιαστούν με την ελπίδα στον Χριστό. Ο Σωτήρας Χριστός, πήρε το σώμα μας και γνωρίζει τις πραγματικές μας ανάγκες. Είναι ο μόνος που έδωσε και δίνει υπόσταση στην ελπίδα μας για ζωή και αιωνιότητα. Χωρίς Χριστό όλα μαραίνονται και παρέρχονται. Όμως ακόμη και αυτά τα φθαρτά και μάταια αυτού του κόσμου, όπως τα περιγράψαμε, μπορούν να αποκτήσουν νόημα και αξία όταν τα εντάξουμε στην προοπτική της ελπίδας για αιώνια ζωή που μας χάρισε η αγάπη του Χριστού. Οι άνθρωποι αργούμε συνήθως να το συνειδητοποιήσουμε αυτό. Εγκλωβιζόμαστε στα κεκτημένα μας και ξεχνάμε πως : «πάντα ματαίοτης τα ανθρώπινα».
Συχνά χρειάζεται να περιέλθουμε σε οριακές για το βίο μας καταστάσεις και περιστάσεις όπως η ασθένεια της εποχής μας η κατάθλιψη, χρειάζεται να μας επισκεφθεί κάποια σοβαρή σωματική ασθένεια ή να μας συμβεί κάποια αποτυχία ή κάποια συμφορά προκειμένου να φύγει η ψευδαίσθηση και να συνειδητοποιήσουμε την πραγματικότητα. Τότε υπάρχει ελπίδα να αναζητήσουμε την ελπίδα που φέρει ο Χριστός. Για τον Χριστό ποτέ δεν είναι αργά για να σώσει τον κάθε άνθρωπο, όταν ελεύθερα ο άνθρωπος το θελήσει, και να αναιρέσει τη δύναμη του θανάτου και της φθοράς που μας κατακλύζουν. Στο σημείο αυτό αδελφοί μου ας καταθέσουμε, όχι άλλες δικές μας σκέψεις και προβληματισμούς, αλλά τον διδακτικό λόγο της Αγίας Γραφής και των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας σχετικά με την εν Χριστώ ελπίδα. Για αυτή την ελπίδα που οδήγησε τους Αγίους Αναργύρους στην αγκαλιά του Χριστού και τους δώρισε την χάρη των ιαμάτων και την θαυματουργία της αγάπης.
Ο Απόστολος Παύλος ονομάζει την ελπίδα άγκυρα της ψυχής. Και όπως η άγκυρα δεν αποτελεί διακοσμητικό στοιχείο του πλοίου αλλά μέσον ασφαλείας και πολλές φορές και μέσο σωτηρίας, έτσι και η ελπίδα είναι μια άγκυρα σωτηρίας για τον άνθρωπο, προκειμένου να μη ναυαγήσει στα αφρισμένα κύματα αυτής της ζωής.
Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης παρατηρεί: Όσα κι αν υποφέρεις σ’αυτήν τη ζωή που μοιάζει με θάλασσα μέλαινα και ζοφώδη, έρχεται η ελπίδα με τις φωτεινές της ακτίνες και διαλύει αυτόν τον σάλο των κυμάτων και σου χαρίζει ενίσχυση και παρηγοριά, όχι μόνο γι’ αυτήν τη ζωή, αλλά κυρίως για εκείνα τα οποία θα αποκαλυφθούν στην αιωνιότητα.
Ως τη μεγαλύτερη βοήθεια την ονομάζει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. «Η πιο μεγάλη βοήθεια για εκείνους που δυστυχούν είναι η ελπίδα της μεταβολής και το καλύτερο προς το οποίο προσβλέπουν οι οφθαλμοί». Και συμπληρώνει : «Πάντοτε πρέπει να υπάρχει. Ας πηγαίνει μπροστά από κάθε αίσιο τέλος γιατί δεν αντέχω να με νικά το κακό».
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο οποίος δοκίμασε θλίψεις και εξορίες και συγχρόνως γνώρισε εμπειρικά την παρουσία της ελπίδος, ερμηνεύοντας τον 143ο ψαλμό μας δίνει τον ορισμό της ελπίδος : «Η ελπίδα τότε προ πάντων υπάρχει, όταν, ενώ τα φαινόμενα μάς οδηγούν σε απόγνωση, αυτή μας ετοιμάζει να έχουμε θάρρος για το μέλλον»
Και συνεχίζει : «Η θύελλα και η μεγάλη τρικυμία συνταράσσουν το σκάφος, ενώ η ελπίδα δεν το αφήνει να περιφέρεται εδώ κι εκεί, “καν μύριοι παρασαλεύουσιν άνεμοι”. Γιατί, αν κανείς δεν την προτάξει αμέσως την ελπιδα , δεν θα μπορέσει να ασχοληθεί με κανένα έργο»
Ευχηθείτε, Σεβασμιώτατε, με τις πρεσβείες Των Αγίων και θαυματουργών Αναργύρων να βρούμε και να στηριχθούμε όλοι μας , όπως οι Άγιοι, στην μόνη ελπίδα και σωτηρία Του κόσμου, τον Ιησού Χριστό και την Αγία του Εκκλησία σύμφωνα με τις εξής συμβουλές του διορατικού Οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου: «Δεν υπάρχει απελπισία όταν είσαι μέσα στην Εκκλησία, ό,τι και να έχεις κάνει, ό,τι και να έχεις υποστεί.
Δεν υπάρχει απελπισία. Στενοχώρια μπορεί να έχεις, αλλά απελπισία όχι. Ο Θεός, μέσα από την εξομολόγηση σε βοηθά και ξεπερνάς αυτά τα οποία μπορεί να σε οδηγήσουν στα έσχατα όρια της απελπισίας. Εκεί που απελπίζεσαι, σου στέλνει κάτι που δεν το περιμένεις… αρκεί να Τον πιστεύεις και να Τον αγαπάς. Όπως και Εκείνος μας αγαπά και φροντίζει για εμάς, όπως ο κάθε πατέρας για τα παιδιά του. Και όλοι μας είμαστε παιδιά Του Θεού. Και ό,τι καλό έχουμε, το έχουμε από Τον Θεό. Είναι δικό Του το δώρο. Ακουστε παιδιά μου την Εκκλησια που μας λέει ότι: “Πάσα δόσις αγαθή και πάν δώρημα τέλειον άνωθεν εστί κατά βαίνον, εκ του Πατρός των φώτων;” Αμήν !
π. Χριστοφόρος Καραβίας
[κήρυγμα εορτής Αγίων Αναργυρων. Εκφωνήθηκε την 31η Οκτωβρίου 2023 στην Ιερά Μονή Αγίων Αναργύρων Ερμιόνης , στον πανηγυρικό Εσπερινό]