Δ΄ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΔΥΟ ΦΙΛΩΝ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ( διάλεξε α ή β )
Αριστοτέλης : Γειά σου φίλε, τι κάνεις; Πώς πέρασες το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας;
Χρήστος: Καλή Σαρακοστή! Καλά περάσαμε , ξεκούραση για μια μέρα επιπλέον και πολύ ίντερνετ….
Α. : Τι είδες στο ίντερνετ, ή μόνο έπαιζες;
Χ. : Με κουράζει το παιχνίδι στο ίντερνετ , προτιμώ να παίξω λίγο ποδόσφαιρο ή κάτι άλλο παρά να έχω για συμπαίκτη μια ηλεκτρονική συσκευή. Έψαχνα να δω για τη νηστεία , πότε ξεκίνησε να ισχύει και τέτοια και κατέληξα να διαβάσω ένα σωρό πράγματα που δεν ήξερα.
Α. : Εσύ ακόμα και στο ίντερνετ για εκκλησιαστικά ψάχνεις, κόλλημα που το ΄χεις και συ…
Χ. : Κόλλημα ή ενδιαφέρον να μάθω για την πίστη μου, όπως θέλεις πες το. Το διαδίκτυο καλύπτει όλα τα γούστα. Μπορείς να βρείς από το πιο αισχρό πράγμα μέχρι το πιο διαφωτιστικό και αναπάντεχο.
Α. : Έλα όμως που παρασύρoμαι και ψάχνω όλα όσα ανέφερες….
Χ. : α. Είναι θέμα χρήσης και ελεύθερης επιλογής, όπως όλα στη ζωή. Ακόμα και η τροφή μπορεί να μας καταστρέψει όταν κάνουμε κατάχρηση. β. Δεν πειράζει, από όλα μαθαίνει κανείς, όλα για τον άνθρωπο είναι.
Α. : Γι΄ αυτό και αυτές τις μέρες γίνεται νηστεία. Πολύ δυσκολεύομαι να νηστέψω, στο σπίτι μόνο την Καθαρή Δευτέρα και την Μεγάλη Παρασκευή νηστεύουμε. Αλήθεια για πες μου τι διάβασες για τη νηστεία στο ιντερνετ;
Χ. : Διάβασα για το νόημα της νηστείας και πόσο ωφέλιμη είναι. Η νηστεία έχει πολλούς λόγους για τους οποίους επικράτησε στην Εκκλησία. Πρώτα πρώτα είναι μια άσκηση για τον πιστό , όπως η προσευχή, η αγρυπνία α. Είναι ένα γύμνασμα η νηστεία, δεν είναι αυτοσκοπός. β. Μόνο όμως όποιος νηστεύει είναι για την Εκκλησία αποδεκτός. Γίνεται για να μας ενδυναμώσει, όσο κι αν αρχικά φαίνεται ότι μας κουράζει και μας εξασθενεί. Η νηστεία είναι εξάσκηση, γιατί για 50 ημέρες τα γευστικά μας όργανα, πιέζουν και ζητάνε διάφορες τροφές, εμείς όμως λέμε όχι. Έτσι μαθαίνουμε να αντιτασσόμαστε γενικά σε οτιδήποτε πονηρό και καταστροφικό για μας. Αν πετυχαίνουμε στη νηστεία και δεν πετυχαίνουμε στις πραγματικές μάχες με το πονηρό, τίποτε δεν κατορθώνουμε. Αυτοί που είναι έμπειροι στους πνευματικούς αγώνες, λένε ότι ωφελεί πάρα πολύ η νηστεία. Το ότι αυτός είναι ο σκοπός της νηστείας, δηλαδή μια άσκηση, φαίνεται και από πολλές διατάξεις που την καθορίζουν. Πρώτα απ’ όλα οι πραγματικά άρρωστοι δεν πρέπει να νηστεύουν γιατί καταστρέφουν το σώμα τους. Είναι παθοκτόνος (σκοτώνει τα πάθη) η νηστεία και όχι σωματοκτόνος (σκοτώνει το σώμα). Ένας που είναι άρρωστος, με τη νηστεία θα σκοτώσει τον ίδιο τον εαυτό του. Δεν μπορεί να χωρέσει σε πνευματικούς αγώνες ένας που θα σκοτώσει τον εαυτό του.
Α. : Ωραία , αλλά η γιαγιά μου που παίρνει πολλά χάπια , της πάμε φαγητό και δεν το θέλει όταν νηστεύει , ούτε λάδι να έχει μέσα δε θέλει. Πού να της πας και κρέας….Άλλο παράξενο κι αυτό….Να τρως ελιές και να μην τρως λάδι…
Χ. : Η γιαγιά σου να ρωτήσει έναν ιερέα πνευματικό καλύτερα , να την συμβουλεύσει πόσο και πώς να νηστεύει… Υπάρχουν μερικά συγγενικά είδη τροφής που κάποια από αυτά επιτρέπονται και κάποια απαγορεύονται, όπως π.χ. η ελιά και το λάδι. Όσες τροφές παράγονται από ζώα (κρέας, γάλα , τυρί , βούτυρο, γιαούρτι κλπ.) δεν είναι νηστίσιμες. Τρώμε ελιές, αλλά δεν τρώμε για μερικές ημέρες λάδι. Όσοι μπορούν φυσικά και όσοι έχουν εξασκηθεί σταδιακά και σε βάθος χρόνου. Δεν μπορείς από τη μια μέρα στην άλλη να νηστεύεις ακόμη και το λάδι. Από κεί που δεν νήστευεςκαθόλου, να πέσεις στα «βαθιά»… Για να το κάνεις αυτό θα πρέπει να το επιτρέπουν και οι συνθήκες. Α. : Ποιο νόημα έχει αυτό, αφού το λάδι δεν προέρχεται από ζωικό λίπος;
Χ. : Αυτό δεν είναι γιατί έχει κάτι το λάδι, αλλά γιατί με αυτό επιτρέπονται χίλιες-δυο τροφές. Μπορείς να κάνεις όλα τα όσπρια με το λάδι, τις πατάτες και πολλά άλλα φαγητά, ενώ οι ελιές μπορούν να καταναλωθούν μόνο ως ελιές. Και όταν η Εκκλησία εντείνει την άσκηση, απαγορεύει το λάδι για να περιορίζει τα είδη τροφών. Όπως, επίσης, κατά τη νηστεία τρώμε ταραμά από αυγό ψαριού, αλλά δεν τρώμε ψάρι. Είναι λόγω της έντασης της άσκησης που επιτρέπει η Εκκλησία. Επίσης, επειδή έχει αυτό το νόημα η νηστεία, είναι άσκηση, δεν επιτρέπεται στην περίοδο νηστείας να κάνουμε πολλά είδη από νηστίσιμα φαγητά για να μας ευχαριστούν ως γεύσεις. Ούτε πολλά ούτε γευστικά. Απλώς ένα φαγητό που να σε κρατά στη ζωή. Αυτή είναι η έννοια της νηστείας. Δεύτερος λόγος είναι ότι η νηστεία εκφράζει πάντοτε τη συντριβή μας μπροστά στο Θεό και τη μετάνοιά μας. Αν κοιτάξουμε στην Παλαιά Διαθήκη, όταν κήρυτταν οι Προφήτες μετάνοια, ο λαός το καταλάβαινε ως νηστεία. Στη Νινευή εστάλη π.χ. ο Ιωνάς, κήρυξε μετάνοια και οι άνθρωποι κήρυξαν αμέσως νηστεία. Και ο βασιλιάς έβγαλε, μάλιστα, διάγγελμα, όχι μόνο για τους ανθρώπους, αλλά και τα ζώα. Γιατί ήταν η νηστεία είδος μετάνοιας και συντριβής. Όταν είμαστε ελεύθεροι κάνουμε ό,τι θέλουμε. Όταν έχουμε Κύριον, υπακούμε στις εντολές Του. Υπακούοντας, λοιπόν, στην Εκκλησία και αποφεύγοντας ορισμένα φαγητά και την πολυφαγία γενικότερα, δείχνουμε ότι δεν είμαστε ανεξέλεγκτοι . Συντριβόμαστε και αναγνωρίζουμε έναν Κύριον. Είναι, λοιπόν, και ένδειξη μετάνοιας. Γι’ αυτό και τοποθετούνται πάντοτε οι νηστείες πριν από μεγάλα γεγονότα της πίστης μας, πριν από το Πάσχα, πριν από τα Χριστούγεννα, α. για να μπορέσουμε να προετοιμαστούμε, με τη συντριβή και τη μετάνοιά μας, για να γιορτάσουμε αυτό το γεγονός, κοινωνώντας το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. β. για να αποδείξουμε στον εαυτό μας ότι τα καταφέραμε, δεν είμαστε όπως όλος ο κόσμος λαίμαργοι. Επίσης στις γιορτές τα φαγητά θα μας φανούν πιο γευστικά , θα φάμε πολύ και έτσι θα αναπληρώσουμε τις χαμένες μας θερμίδες. Α.: Σε προσέχω τόση ώρα και διαπιστώνω ότι όλα αυτά τα ακούω πρώτη φορά. Είχα άλλη άποψη για τη νηστεία. Ότι ήταν κάτι το δύσκολο, μια αυτοτιμωρία για την παράβαση των Πρωτοπλάστων. Κάτι σαν απεργία πείνας. Να βλέπεις τα σουβλάκια , τις πάστες , τα παγωτά και να μην τα τρως, χωρίς να καταλαβαίνω το γιατί. Εγώ όμως και να θέλω δεν μπορώ να κάνω νηστεία. Αν το πω στη μητέρα μου που με κυνηγάει κάθε πρωί να πιω το γάλα για να μεγαλώσω , όπως λέει -λες και είμαι μωρό- θα με κυνηγήσει…. Χ.: Αυτά φίλε μου είναι οικογενειακά θέματα και δεν μπορώ να εκφέρω άποψη. Νομίζω όμως ότι όταν φωτιστεί ο νους μας από το φως του Χριστού, όταν αλλάξει κάτι μέσα μας και συνειδητοποιήσουμε την πραγματική αξία και το σκοπό όλων των υλικών πραγμάτων α. τότε ίσως θα καταφέρουμε να πείσουμε και τους άλλους και να τους διδάξουμε , ακόμη κι αν είναι γονείς μας. β. τότε θα είναι αργά και θα έχει περάσει η νηστεία. Α. : Να σε ρωτήσω και κάτι άλλο αν ξέρεις. Και οι μουσουλμάνοι, οι βουδιστές, οι ινδουιστές, απ΄ ότι γνωρίζω έχουν νηστείες. Αυτοί γιατί νηστεύουν, ποιος ο σκοπός και το νόημα της νηστείας αφού δεν εορτάζουν το Πάσχα και δεν έχουν θεία Κοινωνία; Χ. : Η απάντηση δεν είναι απλή και σύντομη, ούτε έχω τις απαραίτητες γνώσεις για να την απαντήσω. Αυτό που σκέφτομαι είναι ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι που έχουν διαφορετική αντίληψη περί Θεού από μας, αισθάνονται ότι η εγκράτεια γενικά βοηθά τον άνθρωπο στην ψυχή και ο σώμα, γι’ αυτό νηστεύουν και ασκούνται. Η διαφορά της δικής μας νηστείας είναι ό,τι γίνεται όχι αναγκαστικά και επειδή πρέπει ή για να καταγράψουμε προσωπικά «ρεκόρ», αλλά από αγάπη για το Χριστό και το συνάνθρωπο και με τις προϋποθέσεις αυτές είναι μια έκφραση της πίστης μας. Α. : Δεν ξέρω αν κατάλαβα ακριβώς και σε βάθος αυτό που θέλεις να πεις, αλλά διαπιστώνω την ανωτερότητα της δικής μας νηστείας και ότι γίνεται με την ελεύθερη βούλησή μας. Σ΄ευχαριστώ για όλα όσα συζητήσαμε και με πληροφόρησες, θα τα πούμε… Χ. : Εγώ σ΄ ευχαριστώ που μου έδωσες τη δυνατότητα να συζητήσω μαζί σου για τόσο σπουδαία πράγματα, φίλε μου , Καλό βράδυ….